یهودیان درآمریکا

مهاجرت یهودیان به آمریکا، همزمان با کشف این قاره و اخراج دسته جمعی یهودیان از اسپانیا و پرتغال صورت گرفت. این واقعه در اوسط قرن هفدهم میلادی رخ داد و به تدریج گسترش یافت . موج اول مهاجرت با ورود یک دسته ی 23 نفری از یهودیان مهاجر برزیل در سال 1654م. که وارد نیویورک شدند، آغاز شد. این گرو، از طرف حاکم محل، مورد بی مهری قرار گرفتند و طی نامه‌ای خواستار خروج آنها شدند؛ ولی این نامه به جهت دخالت صاحبان سهام کمپانی هلند بی نتیجه ماند. مورخان، این واقعه را گام اول و اساسی در گسترش یهو در آمریکا ذکر می کنند.
موج دوم مهاجرت در اواسط قرن نوزدهم، در سال 1848م. اتفاق افتاد. این دسته از اقشار ضعیف و بی بضاعت بودند که بعدها با انجام امور جزیی بازرگانی ومعاملات کوچک و امور کشاورزی، به خودکفایی اقتصادی رسیدند. موج سوم مهاجرت در اواخر قرن نوزدهم و در سال 1881م. و از سوی یهودیان اروپای شرقی اتفاق افتاد. این مهاجرت، براساس قوانین نامتعادل و تبعیض‌های ناروای حکومت ها شکل گرفت. کم کم یهودیان ساکن در شهرهای آمریکا، جزء طبقه فعال قرار گرفتند و در صنایع و کارخانه ها مشغول کار شدند؛ البته مخالفت هایی با استقرار آنها صورت گرفت؛ اما چون حکومت تازه استقلال یافته ی آمریکا نیاز شدیدی به منابع و کمک های اقتصادی یهودیان داشت، هیچ گونه مخالفت دولتی با حضور آنها صورت نگرفت. نفوذ یهودیان در آمریکا به مرور زمان بیشتر شد. این نفوذ، در قالب های مختلف، آغاز و به صحنه های سیاسی هم رسید که اوج آن در خلال جنگ جهانی دوم بود و در نتیجه، سیطره ی یهود بر اقتصاد، سیاست و فرهنگ آمریکا، باعث ایجاد لابی صهیونیسم شد تا در جهت رسیدن به خواسته ها و آرمان های یهود گام بردارد و با تشکیل اتحادیه ها و جمعیت های مختلف صهیونیسم و یهودی، این واقعیت مورد توجه قرار گرفت او با روی کار آمدن فرانکلین روزولت و همبستگی اش با یهودیان، شتاب ویژه‌ای به خود گرفت. از اقدامات روزولت ، پذیرفتن حاکمیت یهود وصهیونیست ها بر فلسطین بود. درسال 1940م. با افشای جنایت نازی ها و با حمایت روزافزون دولت آمریکا از ایده- ی وجود یک کشور یهودی، تلاش برای تشکیل یک دولت یهودی شدت یافت و سرانجام در سال 1948م. سازمان ملل بر ایجاد کشور اسراییل رأی داد.

لابی صهیونیسم در آمریکا

برای روشن شدننفوذ صهیونیست ها در آمریکا، لابی یهودیان به 2 صورت متصور است؛1. لابی رسمی. 2. لابی غیر رسمی.
منظور از لابی رسمی، همان سازمان ها و گروه های سازمان یافته ی یهودی و صهیونیستی است که در تصمیم گیری های مجلس قانون گذاری و دستگاه حاکمه ی آمریکا، به طور مستقیم، اعمال فشار می کنند و با یهود و صهیونیست به طور کامل هماهنگ می باشند.مهم ترین آنها، بنیاد امور عمومی آمریکا و اسراییل است که به اختصار به آن «ایپاک» می گویند. به طور کلی، 32 سازمان یهودی در این زمینه مشغول به فعالیت هستند. منظور از لابی غیر رسمی ، همان رفتار جمعیت رأی دهندگان یهودیان آمریکا و تمایلات انتخابی آنهاست که به صورت غیر مستقیم، موجب نفوذ می شوند. عوامل این نفوذ عبارتند از:
الف) مشارکت گسترده ی یهودیان در انتخابات.
ب‌) حضور یهودیان در پست های حساس آمریکا.

منابع قدرت لابی

اولین سؤالی که مطرح می شود این است که لابی صهیونیسم،قدرت خود را از کجا به وجود آورد؟ برای پاسخ به این سؤال باید گفت که شرکت فعالانه ی یهودیان در انتخابات، پرداخت و جمع آوری اعانات، داشتن ارتباط با نخبگان جامعه و نفوذ بر جریانات سیاسی، نمونه هایی از منابع قدرت لابی هستند؛ یعنی یهودیان هم رأی می دهند وهم به کاندیدای خود کمک مالی می کنند تا به پست مورد دل خواه برسد. یکی دیگر از منابع قدرت آن، کمک آمریکاست.مجله ی الحیات از قول کوهن، وزیر دفاع وقت آمریکا می نویسد:پایبندی ما به امنیت اسراییل، کاملاجدی است و از این کار دست بر نمی داریم؛ چون حمایت از اسراییل، اصولا بخشی از استراتژی آمریکاست. براساس یک نظر سنجی در سال 1983م.، 91 درصد از مردم یهود معتقد بودند که حمایت از اسراییل در جهت منافع آمریکاست.این تلقی نشان می دهد که از نظر یهودیان آمریکا، منافع آمریکا و اسراییل، پیوند بسیار محکمی با هم دارند و در عمل، این مسأله به اثبات رسیده است.
عامل قدرت دیگر، دسترسی آسان به منابع قدرت ایالات متحده است.در فاصله ی مارس 1981 م.تا آوریل 1983 م.،گروه ها و رهبران یهودی در حدود 350 ملاقات با مقامات کاخ سفید داشتند. وجود افراد و سازمان های کارآمد مؤثر، عامل مهم دیگری در این موضوع است. اقلیت بودن یهودیان باعث شد تا آنان از تمامی امکانات موجود، استفاده بهینه کنند. هم چنین سازمان های متعدد یهودی در قالب های سازمان محلی، خیریه و اقتصادی، از منابع تقویت کننده ی قدرت لابی هاست. تبلیغات وسیع اغراق آمیز از سوی لابی یهود نیز عامل دیگری محسوب می شود. اگر چه یهودیان درگذشته قدرت خود را مخفی می کردند، اما امروزه آشکارا در مورد قدرت خود غلو می کنند و مدعی هستند که توانسته اند با فعالیت های خود، حدود9/12 میلیارد دلار کمک نظامی و اقتصادی از سال 1979م. ازآمریکا برای اسراییل بگیرند.

حوزه های نفوذ لابی صهیونیسم

حوزه های قدرت لابی را می توان در موارد زیر یافت:

الف) فرهنگ

نمادهای فرهنگی از جمله مطبوعات، مجلات، رادیو، تلویزیون و سینما از دیرباز مورد توجه یهودیان بودند. یهودیان از سال 1728 م. تا 1904م.، در حدود 975 روزنامه و مجله به چاپ رساندند تا بتوانند مواضع خودرا از طریق اطلاع رسانی اعلام دارند و با تحصیل شرایط فوق، هیچ اخباری بدون کنترل به مردم منتقل نمی شد.بیشتر نویسندگان و مؤسسان رسانه ای امریکا، یهودی اند که مهم ترین آنها چهار روزنامه ی نیویورک تایمز، لس آنجلس، واشنگتن، پست و وال استریت ژورنال می باشند. مهم ترین این روزنامه ها، نیویورک تایمز است. این روزنامه را ابتدا یک یهودی به نام «آدولن آچر» در سال 1896 تأسیس کرد که بیشتر از روزنامه های دیگر، درباره ی یهود مطلب می نوشت. روزنامه ی دیگر، واشنگتن پست می‌باشد که توسط یک سرمایه‌گذار یهودی خریداری شد. ریاست وال استریت ژورنال هم که در هفته، 8/1 میلیون نسخه فروش دارد، با یک یهودی است. لابی، در نشر مطالب مخالف با منافع صهیونیسم و اسراییل، بسیار حساسیت دارد و با دخالت و کنترل‌هایش، سعی در منحرف ساختن یا کم‌رنگ کردن مخالفت‌هامی‌کند. یهودیان به دلیل پرنفوذ بودن رادیو و تلویزیون، کوشیدند با در اختیار گرفتن شبکه های مهم رادیو و تلویزیون، به اهداف خود برسند. یهودیان سه شبکه ی مهم «NBC »، «C.B.S» و «A.B.C» را تحت کنترل خود دارند که از شبکه های پر بیننده هستند.یهودیان علاوه بر حمایت از اسراییل، به تبلیغ عقاید دین یهود نیز می پردازند. دو کمپانی سینمایی متروگلدین مایر (M.G.M) و فوکس قرن بیستم، تحت نفوذ یهودیان می باشند.

ب) سیاست

لابی با خرید یا فریب سیاست مداران آمریکایی، نفوذ سیاسی خود را گسترش داده است.جیمی کارتر در مبارزات انتخابی خود در سال های 1975م.و 1976م. بر یکپارچگی اسراییل پا فشاری کرد و همانند دیگر دموکرات ها، صلح درخاور میانه را منوط به ایجاد روابط دیپلماتیک اعراب با اسراییل دانست. از دلایل کسب آرای یهودیان توسط کارتر، می توان به پیوستن ادوارد ساندرز، رییس ایپاک و پل زوکرمن، رییس سازمان یهودی UJA به تیم انتخاباتی او، سخنرانی های کارتر در حمایت از اسراییل و یهودیان، تلاش لابی اسراییل و سازمان دهی یهودیان و وجود جو تنفر از جمهوری خواهان اشاره کرد. رونالد ریگان یک جمهوری خواه بود و در بهترین زمان ممکن، نامزد انتخاب ریاست جمهوری شده بود؛ زیرا اقدام مک هنری، سفیر دموکرات آمریکا در سازمان ملل متحد در تصویب یک قطع نامه ی ضد اسراییلی، فاجعه ای دیپلماتیک برای دموکرات ها و کارتر بود و باعث شد تا آنان، تعداد زیادی از آرای یهودیان را از دست بدهند. بی اعتمادی لابی اسراییل به دولت کارتر، باعث شد تا ریگان مورد توجه قرار گیرد. ریگان نیز در سخنرانی های خویش توانست اعتماد یهودیان را به خود جلب کند. رونالد ریگان در سال 1984م. برای انتخاب دوباره ی خود برای ریاست جمهوری، ناچار بود امتیازهای بیشتری به لابی صهیونیسم بدهد؛ چون رقیب انتخاباتی او از حزب دموکرات، یکی از طرفداران اسراییل شناخته می شد. اقدامات او برای جلب نظر یهودیان عبارت بودند از: بالا بردن منزلت کاخ سفید در تماس با اقلیت یهود، کمک به اسراییل برای ساخت هواپیماهای جنگی جدید، بالا بردن سطح همکاری های استراتژیک نظامی، ایجاد روابط تجاری با اسراییل و معافیت آنها از مالیات، بخشش تمام قرض های اسراییل، رد درخواست ملک حسین برای دخالت در مواضع اسراییل، قرارگرفتن اسراییل در زمره ی متحدین پیمان ناتو(1987) و مشارکت دادن آنها در پروژه ی جنگ ستارگان(1986).اقدامات ریگان در جلب نظر لابی اسراییل، بسیار با موفقیت همراه بود و توانست از رقیب دموکرات خود پیشی بگیرد.
بوش در مقابل اسراییل، سیاست هایی مستقل داشت؛ ولی سعی کرد برای این که در مقابل لابی یهود قرار نگیرد، سخنانی در جهت جلب اعتماد یهودیان ایزاد نماید. اگر چه او در مبارزات انتخاباتی خود با مشکل جدی مواجه نبود، ولی از دل جویی یهودیان آمریکا غفلت نورزید. او برای انتخاب مجدد در مقام ریاست جمهوری و رقابت با ورود بیل کلینتون دموکرات، موقعیت خود را در خطر دید و با ترتیب دادن ملاقات هایی با اسحاق شامیرو اعطای کمک مالی ده میلیارد دلاری به اسراییل، خواست نظر دوباره ی یهودیان را جلب کند؛ ولی عبارات شدید و خشن قبلی او نسبت به اسراییل، موجب شد که حتی جمهوری خواهان یهودی هم به کلینتون رأی بدهند.بیل کلینتون در مقام رقیب بوش، بسیار مورد توجه یهودیان قرار گرفت؛ به طوری که رابین با او ملاقات کرد. این نامزد دموکرات، با این که در زمینه ی مسایل بین المللی هنوز تازه کار بود، ولی با توجه به بدبینی گسترده ی یهودیان به جرج بوش، جانشین خوبی به شمار می رفت و اسراییلی ها نیز از روابط دوستانه ی بیل کلینتون با یهودیان ارکانزاس خبر داشتند و وجود یک یهودی در پست معاون اول وی، باعث شد تا از نامزدی کلینتون دفاع کنند. کلینتون در برابر لابی یهود همراهی و همنوایی زیادی از خود نشان داد و با حفظ علایق و روابط دوستانه ی خود با لابی یهود، توانست در انتخابات 1996م. نیز 78 درصد آرای یهودیان را به دست آورد. حضور یهودیان در دولت او، یکی از زمینه های حفظ ثبات در آرای یهودیان بود. بسیاری از کارشناسان، کلینتون را به عنوان مهم ترین طرفدار اسراییل در طول تاریخ ذکر کرده اند.

ج) اقتصاد

یهودیان از بدو ورود به ایالات متحده، سعی کردند تا خود را در مسایل اقتصادی وارد سازند.تعدادی از این یهودیان، به سبب امرار معاش و تأمین نیاز مادی، خود را در صنایع و کارخانه های ایالات متحده پیوستند. بانک داری مدرن را در قرن نوزدهم، فردی یهودی به نام بارون ادموند چیلد یهودی پایه ریزی کرد. در این زمان، نیویورک که مملواز یهودیان ثروتمند بود، به کانون اقتصاد جهانی تبدیل گردید و قدرت اقتصادی اروپا به ایالات متحده منتقل شد.
از دیگر مبادی ورود یهودیان به چرخه ی اقتصادی آمریکا، تأسیس بانک آمریکا بود. بعد از جنگ جهانی دوم، سرمایه داران یهودی وارد چرخه ی جدید تجاری شدند و به تخریب مراکز اقتصادی و شرکت های وسیعی در آمریکا پرداختند. در شکل دهی این کاپیتالیسم جدید، بانک داران زبردست، دولت آمریکا و مردم زودباور، به تجار یهودی کمک کردند. یهودیان با ابداع یک سیستم تجاری و با حمایت احزاب، توانستند سیطره ی خود را دوام بخشند. قدرت جدید یهودیان که از آن با «اصطلاح ارتباط کابودی یهود» یاد می کنند، در آمریکا به منصه ظهور رسید.

د) سازمان یهودی ایپاک

با شروع جنگ جهانی اول و حضور مهاجران یهودی روس در آمریکا، سازمان های متعدد یهودی به شکل مذهبی به فعالیت مشغول بودند و بعد از جنگ جهانی دوم، یهودیان آمریکا از کشتار یهودیان به دست نازی ها استفاده کرده، با مدیریت سازمان‌های متعدد، به بهبود سطح معیشتی یهودیان با حقوقی برابر با شهروندان آمریکایی پرداختند. این سازمان ها به تدریج افزایش یافته، با اعمال مدیریت در آنها توانستنداین تصور را که یهودیان ایالات متحده، دشمن هستند، از بین ببرند و موجب شوند تا جامعه ی یهود در سیاست‌گذاری سران ایالات متحده در خصوص مسایل خاورمیانه و اسراییل تأثیرگذار شود.
یکی از سازمان های مهم و تأثیرگذار، کمیته ی امور عمومی آمریکا و اسراییل است که با نام اختصاری«ایپاک» شناخته می‌شود. این لابی، از سال 1951م. توسط آل . ای . کنن ، روزنامه‌گار کانادایی، به منظور تصویب قوانینی برای حمایت از اسراییل تشکیل گردید. خصوصیت مهم این کمیته، معافیت آن از مالیات است. ایپاک هم اکنون در آمریکا دارای هفت دفتر در مناطق مختلف است و مرکز فرماندهی و نظارت آن در نیویورک قراردارد. این کمیته در خصوص جذب اعضا، توجه خود را بر روی نیروهای آگاه سیاسی معطوف کرده است. امروزه امور مالی این کمیته، از محل حق عضویت ها و کمک های افراد و سازمان‌ها تأمین می‌گردد و این کمک های مالی سالانه، رو به افزایش است.
ایپاک در میان گروه‌های فشار، قدرت برتری دارد و به عنوان لابی قدرتمند ایالات متحده به حساب می‌آید. ایپاک با بهره‌گیری از شیوه ها و تکنیک‌های جدید و مناسب و با ایجاد جو وحشت ، توانسته است در همراه ساختن مسؤولان ایالات متحده با منافع اسراییل و به طور کلی صهیونیست ها، موفق عمل کند. این موفقیت، در روابط استراتژیک اسراییل با آمریکا و عوامل سازمانی و عملیاتی متجلی شده است. ایپاک جهت همراه کردن افراد با سیاست‌های خود، مدارک موثقی از نمایندگان مجلس و سنا نزد خویش نگه می دارد و دارای نمایندگانی در کمیسیون برای مشارکت و نظارت بر طرح ها و قوانین، امضای نامه ها و حتی سخنرانی ها می‌باشد. عمل کرد ایپاک در طول حیاتش، همواره با موفقیت همراه بوده است و به عنوان اصلی ترین لابی رسمی اسراییل در ایالات متحده، توانسته است در عرصه های مختلف، منافع اسراییل را نزد دولت مردان آمریکا بیمه کند.

هـ) سازمان صهیونیست های آمریکا (ZOA)

این سازمان، قدیمی‌ترین و یکی از بزرگ ترین سازمان های طرفدار اسراییل در ایالات متحده ی آمریکاست و با هدف برپایی دوباره ی یک دولت یهودی در فلسطین، پا به عرصه ی وجود گذاشت و بدین منظور، جمع آوری کمک های مالی را وظیفه خود دانست. ZOA ، در ایالات متحده، به عنوان دومین لابی مهم صهیونیست ها شناخته شده است. یکی از رؤسای این سازمان، موتورن کلین می‌باشد که به عنوان یک عنصر فعال سیاسی طرفداری حزب لیکود، در میان یهودیان شناخته می شود. رییس ZOA در 29 جولای 1994م. با صلح اعراب و اسراییل مخالفت کرد؛ زیرا ZOA نماینده ی قشر افراطی و دست راستی صهیونیست های اسراییل، یعنی لیکود می باشد که تشکیلاتی غیرانتفاعی است و معاف از مالیات می‌باشد و در ایالات نیویورک آمریکا به ثبت رسیده است. این سازمان، هم اکنون پنجاه هزار عضو فعال دارد و به فعالیت های صهیونیستی گسترده‌ای در سرتاسر آمریکا مشغول است. ZOA در تلاش است تا خود را به عنوان تیغ برنده ی یهودیان آمریکا معرفی کند؛ به طوری که فعالیت های کنگره، کاخ سفید و ادارات دولتی در واشنگتن را تحت نظر دارد و از طریق سرویس خبری خود، اطلاعات مهم و حیاتی را بین اعضای مسؤول سازمان منتشر می کند.

نفوذ سنتی لابی در انتخاب رییس جمهور آمریکا

با مطالعه و بررسی اولیه در نهاد ریاست جمهوری یلات متحده، می توان به نقش گروه های مشورتی و هیأت های کارشناسی در دفتر ریاست جمهوری پی برد. این گروه ها در تصمیم گیری‌های مختلف کشور به شخص رییس جمهور کمک می‌کنند. گروه های مهم و با نفوذ نیز سعی دارند خود را به این هیأت ها وارد ساخته، با دفتر رییس جمهور در ارتباط باشند. هر چه ظرفیت و توانایی این گروه های اجتماعی بالاتر باشد، از سوی اطرافیان ریاست جمهور، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند. از دیرباز، احزاب مختلف در خصوص به دست آوردن آرای یهود، اهتمام جدی داشته اند. دلایل توجه نامزدهای ریاست جمهوری به یهودیان در مبارزات انتخاباتی عبارتند از :
1. درصد قابل توجه شرکت کنندگان در امر انتخابات؛ حدود 89 درصد یهودیان در انتخابات شرکت فعال دارند و بیشتر آنان در ایالت های مهم و کلیدی آمریکا استقرار یافته اند. از این رو، هر نامزد ریاست جمهوری با ایجاد مرکز و واحد ویژه در ستاد انتخاباتی خود، برای جلب آرای یهودیان تلاش می‌کند.
2. امکانات مالی یهودیان؛ در ایالات متحده ، هدایت افکار عمومی بسیار به منابع مالی و اقتصادی وابسته است و ثروت بی حد و حصر یهودیان، باعث می شود تا نامزدها با آنان ارتباط نزدیک پیدا کنند و همین امر، باعث می شود تا در برابر خواسته های آنان تسلیم شوند.
3. نفوذ یهودیان بر رسانه های آمریکا؛ جان . اف . کندی، نامزد دموکرات، توانست 82 درصد از آرای یهودیان آمریکا را به خود اختصاص دهد. مسایل حاشیه ای و جانبی انتخاب کندی، نشان می دهد که عامل لابی در سوق دادن وی به سوی حمایت از اهداف اسراییل و مواضع آن در قبال خاورمیانه،تأثیر مهمی داشته است . لابی اسراییل، تمام توجه خود را به مسایل خاورمیانه و اسراییل مصروف می دارد و سعی می کند تا ز مواضع نامزدهای ریاست جمهوری مطلع شود و پس از کسب اطمینان از مواضع آنها ، به حمایت اقتصادی، سیاسی و تبلیغاتی از آنان بپردازد و با تمام امکانات، برای پیروزی نامزد مورد نظر تلاش کند. منبع: مرتضی شیرودی - ماهنامه پرسمان - شماره ی 50